Sprawność dłoni i paluszków dziecka zwana jest motoryką małej ręki. Jest to jeden z ważniejszych etapów rozwoju ruchowego naszego malucha. Dbając od pierwszych dni jego życia o rozwój sprawności paluszków oraz dłoni gwarantujemy mu brak trudności w dalszym życiu i łatwość radzenia sobie z wieloma rzeczami.
Motoryka mała związana jest z czynnościami, podczas których używamy palców oraz dłoni. Pobudzane są one przez naśladowanie, percepcję, a przede wszystkim koordynację wzrokowo-ruchową.
Podstawowe umiejętności, które są rozwijane dzięki motoryce małej:
- kontrolowane ruchy rąk i palców,
- chwytanie przedmiotów jedną ręką bez pomocy,
- manipulowanie przedmiotem w celu wykonania zadania,
- koordynacja używania obu rączek.
Motoryka mała rozwija takie umiejętności jak samoobsługa, rysowanie, czy pisanie. Nawlekanie igły, czy zapinanie guzików są dla nas czynnościami banalnie prostymi, dla dziecka jednak są to wyzwania, które poprzedza wytrwała praca. Musimy zadbać o to, by była to dla dziecka zabawa, bo właśnie wtedy doprowadzimy ich sprawność ruchową paluszków i dłoni do perfekcji.
Jakie ćwiczenia poprawią sprawność ruchową palców i dłoni naszego dziecka?
Najpopularniejszym przykładem jest oczywiście rysowanie. Dziecko powyżej pierwszego roku życia może w rączkę wziąć kredki lub flamastry (muszą one posiadać niezbędne atesty, a także być nietoksyczne). Przychodzi czas na pierwsze bazgroły. Niektórym wydaje się to niezbyt rozwijające, jednak dzięki takim „rysunkom” dziecko nabiera wprawę w posługiwaniu się kredkami.
Około 2 roku życia przychodzi czas na pierwsze, proste kolorowanki, dzięki czemu maluch uczy się precyzyjnego rysowania, nie wyjeżdżając poza kontury obrazka. To doskonała okazja, by jako rodzic także uczestniczyć aktywnie w rozwoju swojego dziecka – rysując proste kształty na kartce zachęcajmy dziecko, by powtórzyło nasz rysunek.
Kolejnym przykładem jest malowanie. W sklepach znajdziemy przeróżne farby: do malowania pędzelkami, dłońmi, czy do odciskania stempli. Możemy zapoznać naszego malucha także z lepieniem. Na przykład ciastem na pierogi może pobawić się nawet niemowlak, dla starszych dzieci przeznaczona jest już ciastolina, a następnym etapem jest plastelina. Dziecko powinno być zachęcanie do ugniatania i lepienia różnych kształtów, na przykład figur geometrycznych. Paluszkami mogą wykonywać bardziej precyzyjne i mniejsze kształty.
Jedną z największych frajd dla dzieci są wycinanki. Dlaczego? Ponieważ dostają do rączek nowy przedmiot – nożyczki. Zadbajmy o to, by były bezpieczne dla naszego malucha, czyli posiadały plastikowe ostrze. Pierwsze cięcia wykonuje dziecko około 3 roku życia, choć już dwulatek może zacząć zabawę z nożyczkami. Jeśli dziecko załapie cięcie dajmy mu jak najwięcej materiałów, na których może testować swoje umiejętności. Dbając o jego rozwój zaproponujmy mu precyzyjne wycinanie po liniach, które wcześniej przygotujemy.
Następnym etapem jest wyklejanie. Na sam początek możemy kupić maluchowi tak zwane cenówki, czyli naklejki, które przeznaczone są do sklepów na wskazywanie cen towarów. Taka rolka to setki naklejek, dzięki którym dziecko ćwiczy ich odklejanie za pomocą paluszków i ich naklejanie na przykład na kartkę. Następnie możemy kupić różne gotowe naklejki, za pomocą których dziecko stworzy nam obrazek lub kształt. Możemy także zaopatrzyć się w kolorowy papier, klej i działać na zasadzie wydzieranek.
Mała motoryka od pierwszych miesięcy życia dziecka
Czy wiesz, że już na samym początku życia Twojego malucha możesz dbać o jego rozwój małej motoryki? W jaki sposób to uczynić?
- Pozwalaj dziecku dotykać tkaniny o różnych fakturach.
- Daj mu zgnieść kartkę, kawałek folii aluminiowej lub kłębek waty.
- Umożliwiaj maluchowi strząsanie wody z Twoich dłoni.
- Świetną sprawą są zabawy miękkimi pacynkami, które nakładamy na rączkę.
- Niemowlę rozwija swoją małą motorykę także za pomocą turlania piłeczki, czy ugniatania balonów.
Dlaczego mała motoryka jest tak ważna?
Ręka jest naszym organem sensorycznym, dzięki niech rozróżniamy cechy i właściwości przedmiotów, na przykład: co jest miękkie, a co twarde, mokre, a suche, zimne, a ciepłe, ciężkie, a lekkie. Ręce dają nam możliwość inicjowania działań i rozwiązywania problemów. W dorosłym życiu, mając sprawne ręce, nie zastanawiamy się nad takimi czynnościami, jak przekładanie kartek w książce, czy nawlekanie igły. Dopiero gdy te czynności zostają zaburzone, na przykład poprzez skaleczenie ręki rezygnujemy z jej wykonywania, ponieważ sprawia nam trudność i daje nieprzyjemne doznania.
Przykładów na rozwijanie u dziecka małej motoryki jest naprawdę wiele. Ważne jest to, że przy pomocy zabawy możemy polepszyć sprawność dłoni i paluszków naszych maluchów. Tak naprawdę wszystko, co z dzieckiem robimy może stać się doskonałym ćwiczeniem dla niego. Ważne, abyśmy mieli świadomość jako rodzice, jak bardzo ważna jest sprawność ich dłoni i paluszków oraz że od pierwszych miesięcy życia możemy wpływać na ich rozwój. W ten sposób zapewnimy im nie tylko szczęśliwe dzieciństwo, ale także wspaniałą przyszłość.